Nguyên nhân gây táo bón ở trẻ - Cách điều trị

Táo bón là khi trẻ đi ngoài phân rắn và khô hoặc khoảng cách 2 lần đại tiện quá xa nhau, thường là trên 3 ngày.

Có 2 nguyên nhân dẫn đến táo bón ở trẻ:

 

- Do tổn thương thực thể ở đường tiêu hóa: đó là các dị tật bẩm sinh: phình to đại tràng, bệnh suy giáp trạng. Khi mắc các bệnh này, trẻ thường bị táo bón rất sớm từ ngay sau khi sinh. Ngoài ra, còn do nguyên nhân khác như trẻ bị nứt hậu môn, trĩ, nên đi tiêu bị đau, gây co thắt hậu môn.

               

- Do nguyên nhân cơ năng: Chủ yếu là sai lầm trong chế độ ăn uống, uống ít nước dẫn đến thiếu nước, ăn quá nhiều chất đạm, ít chất xơ (do ăn ít rau xanh, quả chín), pha sữa quá đặc, ăn chưa đủ về số lượng hàng ngày. Trẻ bú sữa ngoài dễ bị táo bón hơn bú sữa mẹ. Và cũng có khi do thành phần sữa có chất gây táo bón cho trẻ, tùy vào cơ địa của mỗi bé nên có thể bé này dị ứng với loại sữa này nhưng bé khác thì không. Mẹ bị táo bón, con bú sữa mẹ cũng dễ bị táo bón. Trẻ lớn có thói quen nhịn đại tiện do sợ bẩn hoặc ngại đi đại tiện và đây cũng là nguyên nhân gây táo.

Rất nhiều trẻ bị táo bón khi không được bú sữa mẹ mà dùng sữa bò, sữa công thức. Lúc này, người mẹ cần lựa chọn loại sữa phù hợp với con, vì hệ miẽn dịch của trẻ sơ sinh rất non nớt. Nên chọn những loại sữa giàu chất sơ có nguồn gốc tự nhiên sẽ giúp bé tăng cường chức năng miễn dịch trong ruột và hỗ trợ cho sức khỏe đường ruột.

 

Cách chữa trị:

 

- Cho trẻ ăn đủ số lượng hàng ngày, uống nhiều nước.

- Nếu trẻ còn bú mẹ và mẹ bị táo bón thì phải điều trị táo bón cho mẹ, ăn nhiều rau quả, trái cây có tính nhuận trường, uống nhiều nước…

- Nếu trẻ bú ngoài nguyên nhân có thể từ sữa, bạn có thể đổi loại sữa khác cho trẻ.

- Khi pha sữa phải pha đúng hướng dẫn của nhà sản xuất: đúng nồng độ (không đặc, không loãng), pha sữa với nước ấm 60-70oC, tuyệt đối không pha trộn các loại sữa với nhau.

- Nếu trẻ trên 4 tháng tuổi, bạn tập cho trẻ ăn nhiều rau xanh và củ quả có tính nhuận tràng như rau lang, mồng tơi, rau dền, khoai lang, bí đỏ…. Khi nấu bột và cháo, phải xay, băm nhỏ cho trẻ ăn cả cái.

- Cho trẻ ăn các loại quả như: chuối tiêu, đu đủ, bưởi, cam, quýt, thanh long… Khi trẻ đã bị táo bón không nên ăn cà rốt, hồng xiêm, táo…

- Xoa bụng cho trẻ theo khung đại tràng từ phải sang trái (chiều kim đồng hồ), 3-4 lần/ngày giữa 2 bữa để kích thích tăng nhu động ruột. Đưa chân con bạn lên theo vòng tròn như đạp xe đạp cũng kích thích tăng nhu động ruột.

- Không nên dùng các loại thuốc thụt hậu môn khi chưa có chỉ định của bác sĩ. Nếu trẻ gặp khó khăn khi đại tiện, biện pháp tức thời bạn có thể dùng là dùng tăm bông thấm nhiều mật ong và thụt nhẹ vào hậu môn của trẻ. Các biện pháp thụt hậu môn không nên dùng nhiều vì về lâu sẽ làm mất phản xạ co bóp đẩy phân ra ngoài của hậu môn.

- Vệ sinh đại tiện giữ một vai trò quan trọng: Tập cho trẻ đại tiện vào một thời điểm nhất định trong ngày sẽ giúp trẻ có nhu động ruột thường xuyên, đều đặn là một cách rất tốt để chống táo bón ở trẻ. Nên chọn thời gian lúc trẻ không vội vã, nên sau bữa ăn vì lúc này nhu động ruột hoạt động tăng. Tránh để trẻ ngồi bô hoặc ngồi hố xí quá lâu.

Các bậc cha mẹ cũng nên biết, một nguyên tắc quan trọng của dinh dưỡng trẻ em là "lượng dưỡng chất đi vào cơ thể trẻ càng nhiều thì càng ít dưỡng chất đi ra phân". Điều này trái với một số quan niệm thông thường là thấy trẻ đi phân càng nhiều càng tốt. Do đó, cha mẹ cần quan tâm đến cân nặng và sự phát triển của trẻ, nếu trẻ vẫn lên cân đều, vui vẻ hoạt bát, ăn ngủ được là tốt, ngược lại cần cẩn trọng nếu trẻ đi phân nhiều mà lại không tăng cân.

 

Những trường hợp cần đưa trẻ đến bệnh viện:

- Táo bón kéo dài trên một tuần, thay đổi chế độ ăn không có tác dụng.

 

- Táo bón sau khi trẻ mới sinh, bụng chướng.

- Táo bón ảnh hưởng đến sức khỏe: kém ăn, gầy sút, suy dinh dưỡng, kèm theo nôn.

Chúc bạn và gia đình sức khỏe!

Bs.Thuocbietduoc